ΖΑΚΥΝΘΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ - ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΗ ΖΑΚΥΝΘΟ

Ζάκυνθος Ιστορία - Νησιά Ιονίου

Μυθολογία και η ίδρυση της Ζακύνθου

Σύμφωνα με τη μυθολογία και τα γραπτά του Ομήρου, το νησί πήρε το όνομα Ζάκυνθος από τον εγγονό του Δία και της Ηλέκτρας, γιό του Δάρδανου, ιδρυτή της Τροίας. Ο Ζάκυνθος γεννήθηκε στη Φρυγία και έπλευσε στο νησί το 1500 μ.χ, όπου το κατέλαβε και έδωσε το όνομα του. Μια άλλη άποψη υποστηρίζει οτι ένα παλιότερο όνομα του νησιού ήταν Ίρια, μια άποψη η οποία επαληθεύται από τη ύπαρξη του χωριού Γύριπροφανώς είναι παραφορά του ονόματος αυτούΗ πρώτη γραπτή αναφορά έγινε από τον Όμηρο ο οποίος περιγράφειτη Ζάκυνθο σαν ένα νησί γεμάτο από δάση, ισχυρίζεται ότι οι άποικοι του νησιού ήταν από τη Πελοπόνησσο και πιο συγκεκριμένα από την Αρκαδία. Υπάρχουν στοιχεία που επαληθεύουν αυτό τον ισχυρισμό, καθώς η παράδοση και το παρελθόν των Αρκάδων και των Ζακυνθινών είναι παρόμοια, όπως για παράδειγμα η λατρεία τους  για τον Απόλλωνα.
Μια άλλη μυθολογική άποψη είναι ότι η Άρτεμις η θεά του κυνηγιού συνήθιζε να περιπλανιέται στο νησί της Ζακύνθου, απολαμβάνοντας το δάσος καθώς ήταν ιδανικό για κυνήγι. Επίσης φημίζεται οτι ο αδερφός της ο Απολλωνας έπαιζε τη λίρα του κατω από τα δέντρα προκειμένου να μαγέψει το νησί και να το καταστήσει πιο όμορφο.

Μακεδονική αυτοκρατορία

Την επόμενη περίοδο η Ζάκυνθος μαζί με άλλα νησιά του Ιονίου, όπως η Λευκάδα και η Κεφαλονιά, κατακτήθηκε από το Λαέρτη, το γιό του Βασιλία της Κεφαλονιάς. Ετσι οι Ζακυνθινοί ταξίδεψαν στη Κρήτη όπου και δημιούργησαν αποικίες. Κατά την έναρξη του Πελοπονησσιακού πολέμου οι νησιώτες υποστήριξαν την Αθηναϊκή συμμαχία και πολέμησαν τους Κορίνθιους. Ωστόσο η Ζακυνθος νικήθηκε και κατακτήθηκε από τους Σπαρτιάτες. Το 3ο αιώνα μ.χ οι Ζακυνθινοί προσπάθησαν να επαναστήσουν κατά της βασιλείας του Φιλίππου, άλλα τελικά το νησί παρέμεινε υπό τη Μακεδονική κυριαρχία.

Ρωμαϊκή κυριαρχία

Η Ρωμαϊκή κυριαρχία άρχισε το 3ο αίώνα μ.χ., ωστόσο η επιρροή της επάνω στους κατοίκους και στο τρόπο ζωής τους δεν ήταν μεγάλη. Αρκετές φορές οι νησιώτες προσπάθησαν να σπάσουν τα δεσμά τους από τη ρωμαΪκή κυριαρχία χωρίς όμως κάποιο αποτέλεσμα. Τελικά όταν οι Ρωμαίοι βοήθησαν τους Ζακυνθινούς να αντιμετοπίσουν τους πειρατές οι οποίοι προσπάθησαν να λεηλατήσουν το νησί (87 μ.χ), τότε οι νησιώτες βρήκαν ευκαιρία να πολεμήσουν και τους Ρωμαίους.
Δεδομένου ότι η ρωμαϊκή κυριαρχία άρχισε να υποχωρεί το 300 π.χ, το νησί της Ζακύνθου τράβηξε τη προσοχή των καιροσκόπων (όπως των Αράβων, των Γότθων κ.α.), οι οποίοι ήθελαν να κατακτήσουν το νησί και να υπονομεύσουν τους Ρωμαίους.

Βυζαντινή Περίοδος

Την εποχή της Βυζαντινης κυριαρχίας, η ζωή ήταν δύσκολη για την πλειοψηφία των κατοίκων του νησιού, καθώς υπήρχαν πολλοί που ζούσαν σε συνθήκες φτώχειας. Άρχισαν να δημιουργούνται διάφορες κοινωνικές τάξεις όπως αυτές των εργατών, των εμπόρων και των ευγενών. Το νησί στη πρώιμη Βυζαντινή εποχή υπέστει συνεχείς επιθέσεις απο τους Άραβες και τους Γότθους και προς το τέλος της περιόδου από τους Σταυροφόρους και τους Φράγκους. Ο μύθος αναφέρει επίσης ότι η Μαρία η Μαγδαλινή ήρθε στο νησί το 34 μ.χ ( εξού και το όνομα Μαριές ), όπου και εισήχθη ο Χριστιανισμός.

Μεταβυζαντινή περίοδος, Ενετική κυριαρχία και Τουρκοκρατία

Το 1185 η Ζάκυνθος και η Κεφαλονιά τέθηκαν υπό τη δικαιοδοσία του Γουλιέλμου. Από το 1185 μέχρι το 1357 η χώρα κυβερνούνταν από την οικογένεια Ορσίνι, η οποία κατεκτησε και τα νησία της Λευκάδας και της Ιθάκης. Η οικογένεια Ορσίνι δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στο νησί παρ’όλου που είχαν δολοφονήσει αρκετούς νησιώτες. Ωστόσο η οικογένεια κυβέρνησε για δύο αιώνες, στη συνέχεια όμως την εξουσία την ανέλαβε η οικογένεια του Λεονάρντο Τόκα. Ήταν αρκετά δημοφιλής, φιλικός και έκανε μεγάλες αλλάγες στο νησί. Μια από της μεγαλύτερες αλλαγές ήταν η ίδρυση πολλων ναών και μοναστηριων. Το 1497 οι Τούρκοι νίκησαν την οικογένεια Τόκα και κυριάρχησαν για πέντε χρόνια.
Το 1484 οι Τούρκοι και οι Ενετοί υπέγραψαν μια συμφωνία σχετικά με τα Ιόνια νησιά. Οι Ενετοί οι οποίοι κυβερνούσαν τα Ιόνια νησιά, πλήρωναν φόρους γι’αυτά τους τα προνόμια στους Τούρκους.Οι Ενετοί κυριάρχησαν για περίπου 350 χρόνια. Υπό την Ενετική κυριαρχία οι νησιώτες είχαν μια καλής ποιότητας ζωής και σημειώθηκαν πολλές πολιτιστικές εξελίξεις (ακόμα και σήμερα πολλές παραδόσεις και έθιμα έχουν μια ιταλική επιρροή). Με τη πάροδο του χρόνου το νησί άρχισε να αποκτά μια δημοκρατική κυβέρνηση, ωστόσο υπήρχαν ακόμη οι τρείς τάξεις: η αστική τάξη,η τάξη των ευγενών και ο απλός λαός.Ο λαός δεν είχε το δικαίωμα της ψήφου. Αυτό οδήγησε σε σύγρουση και το 1628 οι αγρότες εξεγέρθηκαν απαιτώντας πολιτικά δικαιώματα, δυστυχώς η προσπαθειά τους ήταν ανεπιτεχης. Το 1797 οι Γάλλοι κατέκτησαν το νησί δίνοντας έτσι ένα τέλος στην Ενετική κυριαρχία.

Γαλλική και Ρώσσικη Κυριαρχία

Μετά την κατάκτηση της Ζακύνθου από τους  Γάλλους, ο Ναπολέων υποσχέθηκε ότι θα ελευθέρωνε τα νησιά του Ιονίου. Η υπόσχεση του οδήγησε στη φύτευση ενός δέντρου που θα συμβόλιζε την ελευθερία και στη καταστροφή ενός αμφιλεγόμενου βιβλίου με τίτλο 'Libro d'oro΄, το οποίο περιείχε τα προνόμια και τα δικαιώματα της αριστοκρατορίας. Η Γαλλική κυριαρχία δεν διήρκησε για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς το νησί κατακτήθηκε άμεσα από Ρώσσικες και Τουρκικές δυνάμεις το 1798 και ήρθαν ξανά στην επιφάνεια τα προνόμια των ευγενών. Το 1800 ο σουλτάνος δημιούργησε μια νέα «Επτανήσια Πολιτεία», η οποία ιδρύθηκε στην Κωνσταντινούπολη και αποτελούνταν μόνο από ευγενείς, αυτό βέβαια οδήγησε στην εξέγερση του λαού. Το 1802 ο Georgio Motsengio  προσπάθησε να κατευνάσει τα πνεύματα του λαου, με την εγκαθίδρυση ενός δημοκρατικού τρόπου εκλογής των υπαλλήλων. Το 1807 οι Τούρκοι έδωσαν το νησί πίσω στους Γάλλους πράγμα που ευχαρίστησε τους νησιώτες και τους έδωσε ελπίδες για μια καλύτερη ζωή. Ωστόσο οι Άγγλοι κατέβαλαν το νησί το 1809.

Αγγλική κυριαρχία

Η Αγγλική κυριαρχία οδήγησε στην ανάπτυξη πολλών έργων στο νησί, όπως την ανάπτυξη των οδικών δικτύων, τη δημιουργία λιμανιών, σχολείων κ.α. Ακόμα κι όταν οι Άγγλοι κυριαρχούσαν την εποχή όπου οι ‘Ελληνες πολεμούσαν για την ανεξαρτησία τους το 1821, οι Ζακυνθινοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο σ’αυτο των αγώνα, παρέχοντας χρήματα και στρατιώτες. Αφότου η Ελλάδα απέκτησε την ανεξαρτησία της από τους Τούρκους, οι ζακινθινοί μαζί με τους άλλους κατοίκους των Ιονιων νησιών ζήτησαν την επανένωση της Ελλάδας καθώς και συνταγματικές αλλαγές. Οι Βρετανοί υπέκυψαν στις απαιτήσεις και έδωσαν το νησί της Ζακύνθου στην Ελλάδα το 1864.

Σύγχρονη Ιστορία

Κατά το Β παγκόσμιο πόλεμο η Ζάκυνθος καταλήφθηκε από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς.Οι νησιώτες προσπάθησαν να προστατεύσουν την Εβραϊκή κοινότητα του νησιού.Ο λόγος γι’αυτό ηταν οι θαρραλέες και ευφυής ενέργειες του αρχιεπίσκοπου Χρισόστομου και του Δημάρχου Λουκά Κάρερ. Εν το μεταξύ οι Εβραίοι κρυβόντουσαν στα ορεινά χωριά του νησιού.

Το 1953 ο ισχυρός σεισμός μεγέθους 7,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ έπληξε τα νησιά του Ιονίου και σχεδόν κατέστρεψε το γειτονικό νησί της Κεφαλονιάς και προκάλεσε σημαντικές ζημιές στη Ζάκυνθο. Πολλά έθνη απ’όλο το κόσμο όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Βρετανία,η Γαλλία και η Νορβηγία ανταποκρίθηκαν σε αυτή την τραγωδία με γενναιόδωρες δωρεές χρημάτων και με ιατρικά εφόδια. Το πρώτο πλοίο που έφτασε γέματο με εφόδια ήταν από το Ισραήλ και το οποίο περιείχε το εξης μήνυμα: «Οι Εβραίοι της Ζακύνθου δε θα ξεχάσουν ποτε το Δήμαρχο και τον αγαπητό Αρχιεπίσκοπο και ότι εκαναν για μας».